مقدمه:

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که کدام روش برای زایمان بهتر است؟زایمان طبیعی یا سزارین؟ شناخت کامل روش زایمان طبیعی، و زایمان سزارین به شما کمک میکند تا انتخاب بهتری داشته باشید.

زایمان سزارین

سزارین جراحی است که در آن نوزاد از طریق برش در شکم و رحم مادر به دنیا می آید.

اما…

چه وقت باید مادر عمل این نوع جراحی را انجام دهد؟

زایمان به این روش چه مزایایی دارد؟

و  آیا ممکن است این روش  عوارضی هم داشته باشد؟

علل پزشکی سزارین:

گاهی عمل سزارین برای مادر امن تر و سالم تر از زایمان طبیعی است.

مثلا در زمان هایی که:

• درد زایمان پیشرفت نمیکند:

طولانی شدن زایمان را میشود از روی پیشرفت هر یک از مراحل زایمان و میزان نازک و گشاد شدن دهانۀ رحم تشخیص داد.

در صورتی که درد زایمان بسیار طولانی شود و پیشرفت نکند، ممکن است بنا به تشخیص پزشک، انجام سزارین ضروری شود.

 

• قرار گرفتن جنین در رحم به صورت عرضی:

در شرایطی که کودک در رحم به صورت افقی یا به پهلو قرار گرفته باشد، زایمان به این روش انجام می شود.

 

• قرار گرفتن پاهای جنین در قسمت پایین و درون لگن:

معمولا سر جنین در قسمت پایینی و درون لگن مادر قرار میگیرد. ولی گاهی برعکس میشود و پاهای جنین درون لگن قرار میگیرد. در این حالت بهتر است زایمان به این روش انجام شود.

 

• بند ناف دور گردن:

در این حالت بند ناف دور گردن جنین میپیچد و دیگر امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.

 

• عدم تناسب سر با لگن مادر:

وقتی سر یا بدن نوزاد برای عبور از مجرای لگنی مادر بسیار بزرگ باشد، یا لگن مادر برای زایمان نوزاد به شکل طبیعی کوچک باشد این حالت پیش می آید و نباید زایمان به شکل طبیعی انجام شود.

 

• چند قلویی:

زایمان دوقلوها معمولا میتواند با روش طبیعی انجام شود اما اگر تعداد بچه ها بیشتر باشد، زایمان طبیعی اصلا مناسب نیست.

 

• سزارین احیا:

این نوع زایمان معمولا در شرایط اورژانسی صورت میگیرد.

مثلا در زمان ایست قلبی مادر، برای نجات مادر با برداشتن فشار رحمی از روی رگ های اصلی او سزارین احیا انجام میشود.

در جریان زایمان همیشه نجات جان مادر نسبت به جان جنین در اولویت است.

 

• سابقه داشتن زایمان سزارین:

اگر مادر سابقه زایمان سزارین داشته باشد ممکن است در زایمان های بعدی امکان زایمان طبیعی نداشته باشد.

البته تشخیص این مسئله با پزشک شماست.

 

• احتمال خونریزی نوزاد:

اگر نوزاد در خطر خونریزی قرار داشته باشد، لازم است زایمان به این روش انجام شود.

 

• پوشیده شدن دهانه رحم یا سرویکس:

در شرایطی که جفت، دهانه رحم یا سرویکس را بپوشاند زایمان به این روش انجام میشود.

• مبتلا بودن مادر به بیماری:

اگر مادر به عفونت های فعالی مانند هرپس و یا اچ آی وی دچار باشد زایمان باید به روش طیبعی انجام شود. چون احتمال انتقال عفونت به نوزاد حین عبور از کانال زایمان وجود دارد.

 

 

مراحل سزارین:

• این روش از زایمان توسط متخصص زنان و زایمان ، دستیار پزشک و متخصص بیهوشی انجام میشود.
• البته لازم است پزشک اطفال هم برای بررسی وضعیت سلامت کودک حضور داشته باشد.
• مرحله اول در سزارین بیهوشی است.
• برای انجام این زایمان گاهی بیهوشی عمومی لازم است و گاهی ممکن است بی حسی منطقه ای کافی باشد.
• پس از بیهوشی یا بی حسی موضعی، کمی بالاتر از اندام تناسلی مادر و بر روی رحم او برشی ایجاد میشود.
• در مواردی بنا به تشخیص پزشک ممکن است برش به صورت افقی و از ناف تا نزدیکی اندام تناسلی مادر ایجاد شود.
• بعد از خروج نوزاد و جفت از رحم، برش ایجاد شده را بخیه میزنند.
• در این مرحله مادر به اتاق ریکاوری منتقل میشود تا به هوش بیاید و علائم حیاتی اش کنترل شود.
• در اتاق ریکاوری ممکن است مادر احساس سرما یا لرز کند، این مسئله کاملا طبیعی است و به زودی دمای  بدن به حالت طبیعی برمیگردد.

مزایای سزارین:

ازجمله مزایای سزارین میتوان به این موارد اشاره کرد:

• کمتر شدن درد قبل از زایمان
• کاهش درد مادر حین انجام زایمان
• کمتر شدن آسیب های وارده به واژن
• کاهش احتمال افتادگی عضلات کف لگنی

عوارض عمل سزارین:

در کنار مزایایی که زایمان سزارین دارد، گاهی ممکن است عوارضی هم در پی داشته باشد.

عوارضی مانند:

• اثرات جانبی بیهوشی مانند تهوع، گیجی، دردهای ماهیچه ای، سردرد.
• عفونت رحم
• عفونت در محل بخیه ها
• آمبولی یا لخته شدن خون
• چسبندگی شکم و رحم که با افزایش تعداد دفعات سزارین ایجاد میشود.

 

دوره نقاهت زایمان سزارین:

به نسبت زایمان طبیعی ، سزارین دوره نقاهت طولانی تری دارد در دوران نقاهت پس از زایمان سزارین خوب است به این نکات توجه کنید:

• احساس درد:

مادر معمولا بعد از سزارین، احساس درد میکند، احساس درد بعد از سزارین کاملا طبیعی است و با داروهای مسکن کمتر میشود.

 

• استراحت کافی:

استراحت مادر بعد از عمل سزارین بسیار مهم است، در این زمان تنفس عمیق و ورزش های پا را فراموش نکنید.

 

• حفاظت از بخیه ها:

بعد از سزارین باید از زخم ایجاد شده و بخیه هایتان مراقبت کنید.

بخیه ها باید تمیز و خشک باشند، و اگر علائمی از عفونت بخیه ها مثل درد، قرمزی، خونریزی یا ترشح در پوست اطراف بخیه ها مشاهده کردید، به پزشکتان مراجعه کنید.

 

• نوشیدن آب کافی:

نوشیدن آب به میزان کافی میتواند از ایجاد یبوست و یا لخته شدن خون جلوگیری کند.

 

• رعایت رژیم غذایی سالم:

داشتن رژیم غذایی سالم و مصرف انواع سبزیجات در بهبودی سریع تر شما نقش زیادی دارد.

 

• ممنوعیت رابطه جنسی:

بهتر است برای پیشگیری از انتقال عفونت، تا چند هفته بعد از زایمان رابطه جنسی نداشته باشید.

 

• استفاده از شکم بند:

استفاده شکم بند یا شلوارهای تنگ میتواند تا حدودی در پیشگیری از افتادگی شکم تاثیر داشته باشد، اما نباید فشار تا حدی باشد که به بخیه ها آسیب برسد.

 

• افسردگی بعد از زایمان:

بعضی از مادران بعد از زایمان با علائمی مثل ناراحتی یا غم مواجه میشوند، افسردگی بعد از زایمان اتفاقی شایع است. بهتر است در چنین مواقعی از احساساتان با همسرتان و پزشک صحبت کنید.

 

سوالات متداول:

• زایمان سزارین در چند هفتگی انجام میشود؟

سزارین معمولاً در هفته ۳۹ ام بارداری انجام میشود. این یعنی نوزاد حداقل ۲ هفته زودتر از زایمان طبیعی متولد می شود.

 

• آیا ممکن است پزشک به صورت اورژانسی زایمان را به روش سزارین انجام دهد؟

بله ممکن است، گاهی به دلیل پارگی کیسه آب، تغییر در ریتم ضربان قلب نوزاد یا خونریزی شدید  لازم است عمل سزارین به صورت اورژانسی انجام شود.

 

• در عمل سزارین از چه برش هایی شکمی استفاده می شود؟

عمل سزارین شامل دو برش است:

برش ناحیه شکمی

و برش رحم

 

• برش ناحیه شکمی عمودی انجام می شود یا افقی؟

گاهی ممکن است برش ناحیه شکمی به صورت عمودی باشد یعنی بین ناف و موهای ناحیه تناسلی انجام شود

یا ممکن است به صورت یک برش افقی پایین تر از شکم باشد.

 

• عمل سزارین چقدر طول میکشد؟

معمولا عمل سزارین یک تا دو ساعت طول میکشد.

 

• مصرف داروهای بعد از عمل سزارین در شیردهی مادر به نوزاد تاثیری ایجاد میکند؟

پزشک بعد از سزارین برای تسکین درد شما داروهایی تجویز میکند که مصرف شان با شیردادن شما مداخله ایجاد نکند.

حرف آخر:

یکی از مسائلی که ممکن است برای هر پدر و مادری مهم باشد،  انتخاب بهترین روش برای زایمان است.

پزشک متخصص زنان میتواند در انتخاب و تعیین بهترین نوع زایمان، به شما کمک کند. پیشنهاد میکنیم یکبار مشاوره بارداری را از دکتر فرشته سادات جلالی بگیرید.

به پزشکتان اعتماد کنید و نگران نباشید…