هر چند اضافه وزن داشتن خوب نیست ولی اضافه وزن بارداری کاملا طبیعی است و برای رشد کودک لازم است. اما…

چرا مادر در دوران بارداری دچار اضافه وزن می شود؟

و آیا می‌دانید افزایش وزن در بارداری باید چقدر باشد؟

 

 

اضافه وزن بارداری:

معمولا مادر در طی سه ماهه اول بارداری حدود 1-2 کیلوگرم و در بقیه بارداری هفته‌ای نیم کیلوگرم وزن اضافه می کند. البته در صورت بارداری دوقلویی، این میزان به 16-20 کیلوگرم می‌رسد. یعنی هفته‌ای ۲.۳ کیلوگرم اضافه وزن در سه ماهه اول.

اضافه وزن بارداری در حاملگی‌های دوقلویی اهمیت زیادی دارد، چون وزن مادر بر وزن نوزادان تأثیر می‌گذارد و از آنجا که دوقلوها معمولا قبل از موعد و زودتر به دنیا می‌آیند، وزن مناسب هنگام تولد برای سلامتی آن‌ها اهمیت دارد. به همین دلیل در بارداری دوقلویی احتمال دارد روزانه به 3000 تا 3500 کالری نیاز داشته باشید.

 

دلیل افزایش وزن بارداری

زمانی که کودک شما در حال رشد در بدن‌تان است، شما هم حتما وزن اضافه می‌کنید.

این مسئله هم به خاطر رشد جنین است، هم به خاطر تغییرات ایجاد شده در بدن خود شما…

به این دلیل که:

• جفت شما بزرگتر می‌‌شود
• رحم تان بزرگتر می‌شود
• سینه‌های تان بزرگتر می‌شوند
• مایع آمنیوتیک در اطراف کودک تان وجود دارد
• و بدن تان خون و مایع اضافی تولید می‌کند

 

جزئیاتی درباره اضافه وزن بارداری:

شما می دانید در دوران بارداری، در هر قسمت چقدر اضافه وزن خواهید داشت؟

به طور حدودی، میزان افزایش وزن در بارداری به این صورت است:

کودک: ۳.۵ کیلوگرم

تامین خون: ۲ کیلوگرم

جفت: ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم

رشد رحم: ۲ تا ۲.۵ کیلوگرم

بافت سینه: ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم

ذخایر چربی: ۲.۵ تا ۴ کیلوگرم

مایع آمنیوتیک: ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم

 

 

چرا وزن‌گیری مادر در دوران بارداری اهمیت دارد؟

وزن‌گیری مناسب مادر در دوران بارداری اهمیت دارد چون از سلامت او و جنینش محافظت می‌کند. چون اگر مادر در دوران بارداری دچار کمبود وزن شود، احتمال دارد بیشتر از مادران دیگر به مشکلات زیر مبتلا شود:

• تولد بچه نارس: ممکن است نوزاد خیلی زود و قبل از 37 هفته به دنیا بیاید.
• نوزاد با وزن کم: ممکن است وزن نوزاد هنگام تولد کم باشد مثلا کمتر از 2 کیلو و 500 گرم.
• به خطر افتادن سلامت جنین: چون مادران با وزن کم در بیشتر مواقع ویتامین‌ها و مواد مغذی لازم را دریافت نمی‌کنند این موضوع ممکن است برای سلامت جنین آن ها خطرآفرین باشد.

 

عوارض اضافه وزن در دوران بارداری چیست؟

کنترل اضافه وزن بارداری مهم است. چون افزایش بیش از حد وزن می‌تواند برای مادر و کودک خطراتی را به همراه داشته باشد.

از جمله عوارض اضافه وزن در بارداری می‌توان موارد زیر را نام برد:

• افزایش وزن در نوزاد:

با افزایش یافتن وزن مادر، وزن کودک هم در رحم بیشتر از حد معمول افزایش می‌یابد. این مسئله باعث افزایش بیش از اندازه وزن کودک در زمان تولد می‌شود.

 

• زایمان دشوار:

اضافه وزن بیش از حد زایمان طبیعی را دشوارتر و خطرناک‌تر می‌کند.

 

• خطر بیشتر دیابت بارداری:

افزایش بیش از حد وزن، به‌خصوص در اوایل بارداری، ممکن است نشانه‌ای از دیابت بارداری باشد.

 

چقدر اضافه وزن در بارداری طبیعی و مجاز است؟

به‌طورکلی، دامنه افزایش وزن در کل 9 ماه بارداری معمولا بین 5 تا 18 کیلوگرم است. البته کسانی که قبل از بارداری اضافه وزن داشته‌اند، طبیعتا باید افزایش وزن کمتری در طول بارداری داشته باشند. اما این مسئله برای زنانی که دچار کمبود وزن هستند، برعکس است ACOG  و IOM برای کنترل اضافه وزن در بارداری، مقادیر زیر را تعیین کرده‌اند:

• BMI کمتر از 18/5: حدود 12/7 تا 18 کیلوگرم
• BMI از 18/5 تا 24/9: حدود 11/3 تا 15/8 کیلوگرم
• BMI از 25 تا 29/9: حدود 6/8 تا 11/3 کیلوگرم
• BMI از 30 به بالا: حدود 5 تا 9 کیلوگرم

 

راهکارهای جلوگیری از افزایش وزن در بارداری:

بعضی از زنان قبل از بارداری اضافه وزن داشته‌اند، بعضی ها هم در دوران بارداری دچار اضافه وزن بارداری می شوند.

بهتر است در دوران بارداری روی خوردن غذاهای مناسب و داشتن تحرک کافی تمرکز کنید. شما می‌توانید تغییراتی در رژیم غذایی تان ایجاد کنید تا مواد مغذی مورد نیاز تان را بدون افزایش وزن در بارداری بدست بیاورید. در زیر برخی از نکات تغذیه سالم برای گذراندن یک بارداری عالی و موفق را با هم مرور میکنیم:

 

۱. غذاهای سالم انتخاب کنید

میوه‌ها و سبزیجات تازه، میان وعده‌های خوبی هستند. چون سرشار از ویتامین‌اند و در عین حال کالری و چربی کمی دارند.

همچنین بهتر است از محصولات لبنی کم چرب استفاده کنید.

 

۲. غذاهای ناسالم  نخورید

تا جایی که ممکن است سراغ خوراکی هایی که قند مصنوعی دارند نروید.

از خوردن تنقلات ناسالم مثل چیپس، آب نبات، کیک، کلوچه و بستنی اجتناب کنید.

دور غذاهای بسیار چرب را هم خط بکشید.

 

۳. غذای آماده نخورید

پس تا جایی که ممکن است از خوردن این غذاها خودداری کنید.

 

۴. در خانه آشپزی کنید:

خودتان آشپزی کنید تا غذایتان از نظر سلامتی عالی باشد.

پختن، کباب کردن، گریل کردن و آب پز کردن روش ‌های سالم‌تر و کم چرب‌تری در آشپزی می باشند و جلوی افزایش وزن در بارداری را تا حدی می‌گیرند، بهتر است از این روش‌ها استفاده کنید.

 

۵. حواس‌تان به ویارتان باشد

هر چند ویارها خیلی کنترل شدنی نیستند! اما گاهی مثل یک نشانه می مانند. مثلا اگر مدام هوس همبرگر می کنید؛ ممکن است نشان دهنده ی این باشد که شما نیاز به آهن و پروتئین بیشتری دارید.

 

۶. خواب بهتر و باکیفیت‌تری داشته باشید

برای استراحت دادن به ذهن‌تان و داشتن یک خواب باکیفیت، این تکنیک‌ها را امتحان کنید:

نوشتن خاطرات روزانه

کنار گذاشتن گوشی همراه

ارتباط بهتر و صمیمی‌تر با همسر

صحبت با دوستان و دیگر مادران باردار

 

۷.زیاد آب بنوشید!

نوشیدن آب همیشه ضروری است، به خصوص زمانی که باردار هستید. آب نقش مهمی در رشد کودک دارد و علاوه بر این به تشکیل جفت و کیسه آمنیوتیک کمک زیادی می‌کند.

 

8. ورزش کنید:

ورزش کردن در دوره بارداری عالی است، البته برای ورزش مناسب تان حتما با پزشک مشورت کنید. اگر حوصله ورزش روزانه را ندارید، حداقل به پیاده روی کوتاه بروید.

سوالات متداول:

آیا این درست است که می گویند مادر در دوران بارداری باید به جای دو نفر غذا بخورد؟

خیر. شما به کالری بیشتری نیاز دارید اما لازم نیست به اندازه ی دو نفر غذا بخورید! در دوران بارداری به طور متوسط ​​روزانه فقط به 300 کالری بیشتر از دوران قبل از بارداری نیاز دارید.

 

افزایش وزن در بارداری معمولا از چه ماهی شروع می‌شود؟

معمولا افزایش وزن در سه ماهه دوم و سوم بارداری شروع می شود. البته میزان افزایش وزن در هر ماه بارداری متفاوت است.

 

آیا اضافه وزن در بارداری و سپس کاهش وزن در این دوران خطرناک است؟

خیر، البته شما باید تحت نظر پزشک باشید. در صورت اضافه وزن بیش از حد، پزشک ممکن است کاهش وزن را توصیه کند.

 

سطر آخر:

یکی از واضح‌ترین تغییرات در دوران بارداری، افزایش وزن است. وزن مناسب را می‌توانیم یکی از مهم‌ترین معیارها برای داشتن یک دوران حاملگی و زایمان بی‌خطر و سالم بدانیم. اهمیت این موضوع به اندازه ای است که شما قبل از اقدام به بارداری هم باید به آن توجه کنید. اندازه ی افزایش وزن در هر ماه بارداری معمولا توسط کلینیک‌ها و مراکز بهداشت سنجیده شده و توصیه‌های لازم به شما داده می‌شود.، پس بهتر است در این مورد با پزشک مشورت کنید.