حرکت جنین یکی از حقایق شگفت‌انگیز در فرآیند بارداری است که از آغاز تشکیل جنین تا لحظه زایمان، یک داستان زیبا از رشد و تحول را با خود به ارمغان می‌آورد. در این مقاله، به بررسی حرکت جنین، علل آن، نقش آن در تشکیل اعضا میپردازیم و قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که:

آیا حرکت جنین در طول بارداری ارتباطی با سلامت جنین دارد یا خیر؟

حرکت جنین در شکم مادر

حرکت جنین یک پدیده فیزیولوژیک است که در رحم مادر اتفاق می‌افتد. این حرکت‌ها به صورت یکنواخت و مداوم در طول دوران بارداری ظاهر می‌شوند و به عنوان نمایانگری از سلامت جنین و صحت فیزیکی آن تلقی می‌شوند.

علل حرکت جنین

حرکت جنین به دلایل گوناگونی اتفاق می‌افتد. این حرکات در واقع نتیجه فعالیت‌های عضلات جنین و نیروهای موجود در رحم مادر است. علل دقیق تر این حرکات هنوز کاملاً مشخص نشده‌اند، اما عواملی نظیر توسعه عضلات، تحرک مایعات رحم، و پاسخ به محیط اطراف جنین ممکن است نقش مهمی در این روند داشته باشند.

نقش حرکت جنین در تشکیل اعضا و ساختمان بدن

حرکت جنین نقش بسیار مهمی در تشکیل اعضا و ساختمان بدن ایفا می‌کند. این حرکات به گسترش عضلات و استخوان‌ها، توسعه سیستم عصبی، و حتی تقویت سیستم قلبی عروقی جنین کمک می‌کنند. همچنین، این حرکات باعث تنظیم رشد اندام‌ها و افزایش انعطاف‌پذیری جنین می‌شوند.

ارتباط حرکت جنین با سلامت مادر و جنین

حرکت جنین نه تنها نشانگر سلامت جنین بلکه نقش مهمی در تشخیص مشکلات ممکن در دوران بارداری نیز دارد. تغییرات در الگوهای حرکتی ممکن است نشانگر مسائل مانند فعالیت کم جنین یا اختلالات عصبی باشند که نیاز به بررسی و مراقبت فوری دارند.

حرکت جنین از چند هفتگی احساس می شود؟

تقریبا از هفته 12 بارداری آغاز می شود اما معمولا تا قبل از هفته 16 احساس نمی شود. البته بیشتر مادرانی که اولین بارداری شان را تجربه می کنند تا قبل از هفته 20 بارداری حرکات جنین را احساس نمی کنند.

بعضی از مواردی که بر احساس حرکت جنین تاثیر می گذارند:

• سابقه بارداری:

در زنانی که قبلا باردار شده اند عضلات رحم شل تر و نسبت به حرکات جنین حساس تر است. همچنین، این افراد به دلیلی تجربه ای که از بارداری قبلی شان دارند زودتر متوجه تحرک جنین می شوند.

• موقعیت جفت:

در مواردی که جفت خلفی است (جفت بین رحم و شکم است) تشخیص حرکات جنین سخت تر می باشد.

حرکات جنین در طول بارداری

در طول بارداری حرکت های  جنین توسط مادر احساس شود حرکت خود را آغاز می کند. حرکات زیبا و باورنکردنی او حین انجام سونوگرافی در صورتی که بیدار باشد مشاهده می شود.

حرکات جنین در هفته های بارداری بدین ترتیب می باشد:

• در هفته 7 تا 8 بارداری، جنین به تکان خوردن شروع می کند.
• حدود هفته نهم بارداری، با شروع سکسکه، تکان خورده و همچنین پاها و بازوهای خود را به صورت نامحسوس حرکت می دهد.
• در هفته دهم بارداری، جنین می تواند سر خود را تکان دهد و با دست صورت خود را لمس نماید همچنین در این هفته قادر است فک خود را باز و بسته کند.
• بعد از هفته 12 بارداری ، او قادر است علاوه بر حرکات کششی، خمیازه نیز بکشد.
• در هفته 14 بارداری او قادر است چشم خود را به اطراف بچرخاند.
• در هفته 15 بارداری او قادر به مکیدن انگشت شست خود می شود. که با دیدن این صحنه در طول اسکن می توان به راست دست یا چپ دست بودن او پی برد.

به تدریج، با رشد جنین حرکات لرزشی و ملایم او قوی تر می شود و مادر نیز آنها را واضح تر از قبل احساس می کند.

وقتی که که جنین حرکت نمی کند به احتمال زیاد خواب است، حتی امکان دارد در زمان سونوگرافی نیز در حال چرت زدن باشد و حرکتی نکند. با کمی فشار و ضربه آرام به شکم جنین بیدار می شود و حرکت می کند.

با پیشرفت بارداری، زمان استراحت جنین نیز طولانی می شود و این زمان معمولا 20 دقیقه و یا حتی می تواند به 50 تا 75 دقیقه نیز برسد.

حرکت جنین شبیه چه می باشد؟

مادران مختلف حرکات جنین را به اشکال متفاوتی توصیف می کنند. به طور کلی تجربه بیشتر مادران باردار:

• بال زدن شبیه به پروانه
• ضربان های ریز
• ترکیدن حباب

در روزهای اول این حس برای بیشتر مادران باردار عجیب و غیر قابل توصیف است. در واقع، جنین کوچک بوده و حرکات او بسیار ظریف است. با بزرگ شدن جنین، لگدها قوی تر می شود و برای مادر ملموس تر می شود.

سخن آخر

حرکات جنین در طول بارداری ثابت نیست. از هفته بیستم تا سی و ششم یا سی و هفتم در ابتدا عمدتا حرکات ضعیفی وجود دارد. این حرکات به مرور کاهش یافته اما حرکات قوی و چرخشی جنین افزایش می‌یابد. از هفته سی و ششم یا سی و هفتم تا هفته آخر، این حرکات قوی و چرخشی دوباره کاهش می‌یابد، در حالی که حرکات ضعیف بیشتر می‌شوند.

در پایان بارداری، طبیعی است که حرکات کودک کمتر شود، چرا که به سادگی در رحم که کاملاً باریک شده است، فضایی وجود ندارد. با این حال، مهم است که به حرکات جنین و دفعات آن‌ها توجه نمایید. در نبود کامل حرکت برای یک روز، توصیه می‌شود به اورژانس زنان و زایمان مراجعه کنید. این فقدان حرکات جنین در واقع یک سیگنال هشدار دهنده می باشد.