ایجاد ترک شکم در بارداری عارضه‌ای شایع در میان مادران باردار است. این ترک ‌ها معمولا به صورت خطوط سفید رنگ یا بنفش کم رنگ روی شکم یا پاها و ران‌ها ایجاد می‌شوند. البته ترک روی شکم تنها محدود به دوران بارداری نیست و بعد از زایمان هم روی پوست باقی می‌ماند.

اما چرا در دوران بارداری ترک هایی روی پوست ایجاد می شود؟

و آیا راهی برای درمان این ترک ها وجود دارد؟

ترک های پوستی چیست؟

ترک‌های پوستی با عنوان استرچ مارک (stretch-marks) یا استریا (striae) هم شناخته می‌شوند. این ضایعات پوستی به خاطر نازک شدن و فرورفتگی پوست به شکل خط خط‌هایی در نواحی متفاوتی از بدن مثل ران، باسن، شکم و سینه‌ها دیده می‌شود.

مهم‌ترین علل ایجاد استریا دو چیز است،کشیده شدن ناگهانی پوست در دوران بارداری، و یا رژیم‌های چاقی و لاغری. البته گاهی ترک های پوستی به خاطر بعضی از بیماری‌ها هم ایجاد می‌شود.

این علل باعث کم شدن تعداد الاستین و کلاژن در پوست فرد شده و در این مناطق از بدن ترک خوردگی هایی ایجاد می‌شود. معمولا ابتدا این ترک ‌ها قرمز و یا بنفش هستند ولی به مرور زمان سفید رنگ می‌شوند.

علت ترک روی شکم در بارداری:

ترک روی شکم در بارداری معمولا به علت تغییرات هورمونی مادر باردار  و افزایش وزن او در دوران بارداری رخ می‌دهد. در واقع وقتی لایه‌ی میانی پوست کشیده می شود فیبرهای کلاژن پاره می‌شود . با این اتفاق رگ‌های خونی زیر پوست از بین شکاف‌های فیبرهای کلاژن به شکل خطوط قرمز یا بنفش رنگ مشخص شوند. با گذشت زمان این رگ‌های خونی التیام پیدا می کنند و رنگ آن‌ ها سفید می‌شود.

پیشگیری از ترک ها در دوران بارداری:

برای انعطاف پذیر کردن پوست و کاهش آثار ترک پوستی راهکارهای متفاوتی وجود دارد که ما می توانیم با به کارگیری آن ها از عوارض خشکی و ترک پوست در دوران بارداری جلوگیری کنیم. از جمله این راهکارها میشود به مخوراد زیر اشاره کرد:

• داشتن رژیم غذایی خوب سرشار از کلسیم، پروتئین، غلات کامل ، سبزیجات و میوه
• مصرف به اندازه آب ( 8 لیوان آب در روز )
• انجام تمرینات ورزشی مناسب
• ماساژ با کرم ها و لوسیون های مرطوب کننده، برای جلوگیری از ایجاد ترک‎های پوستی بر روی سینه ها، شکم، پهلوها، کمر، ران‎ها و بقیه ی نقاطی که احتمال به وجود آمدن ترک پوستی در آن وجود دارد می توانید از ماساژ و کرم های مرطوب کننده استفاده کنید.
•  استفاده از لوسیون هایی که حاوی ویتامین E  و آلفا هیدروکسی اسید هستند ( مانند گلیکولیک اسید که منشاء آن نیشکر است. این ماده ساخت رشته های کلاژن را بیشتر می کند و بر روی آثار کشیدگی پوست اثر مثبت می گذارد. )
• استفاده از روغن هایی مثل روغن جوانه گندم و روغن بادام
• با استفاده کردن از ژل های حاوی عصاره پیاز و اسید هیالورونیک احتمالا ترک ها بعد از 12 هفته استفاده مرتب و روزانه محو شوند.
• استفاده کردن از رتینوئید، رتینوِئید تحریک کننده رشد دوباره کلاژن هاست ، البته مصرف رتینوِئید حتماَ باید تحت نظر متخصص پوست انجام شود.
• لیزر درمانی در این روش با گرم کردن پوست، رشد کلاژن ها افزایش پیدا می کند و رگ های گشاد شده کوچکتر می شوند.

رفع ترک های بارداری از طریق درمان پزشکی:

ترک‌های شکمی بارداری در بعضی افراد بسیار عمیق و به تعداد زیادی است. احتمال دارد این ترک‌ها با روش‌های خانگی یا طب سنتی درمان نشود. در این شرایط فرد برای از بین بردن آن‌ها مجبور باشد از روش‌های پزشکی کمک بگیرد.

درمان‌های متعددی برای رفع این عارضه پوستی پس از بارداری در نظر گرفته شده است که هر روش تا حدی تاثیرگذار است، در ادامه در خصوص هریک از درمان‌ها برای شما توضیح خواهیم داد:

• لایه‌برداری

لایه‌برداری، یکی از ساده‌ترین راهکارهایی است که می‌توان جهت بهبودی این مشکل پوستی در نظر گرفت. با استفاده از این روش پوست مرده از سطح پوست برداشته می‌شود.

البته نکته‌ای که در خصوص این لایه‌برداری وجود دارد، این است که انجام آن ممکن است به تنهایی زیاد موثر نباشد، اما اگر در کنار دیگر روش‌های درمانی انجام شود، قطعا تاثیر بیشتری خواهد داشت.

• کرم‌های موضعی

کرم و پمادهای موضعی به نسبت دیگر روش ها  مقرون به صرفه‌ تر است. اگر کرم‌ها به‌طور مرتب استفاده شود، ترک‌های پوستی کمی برطرف می‌شود، اما کاملا از بین نمی‌رود.

قبل از استفاده از هرگونه کرم‌های موضعی برای رفع این مشکل با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا خطراتی را برای شما به‌ دنبال نداشته باشد. زیرا گاهی ممکن است برخی از کرم‌ها واکنش آلرژیک ایجاد کنند.

• میکرودرم ابریژن

این روش بدون درد یکی از راه های کاهش ترک پوستی پس از زایمان است. در این روش آخرین لایه پوستی یعنی اپیدرم مورد هدف قرار می‌گیرد و با تحریک و لایه‌برداری پوست، منجر به تولید کلاژن و الاستین می‌شود.

در این روش کریستال‌های کوچک لایه‌بردار بر سطح پوست پاشیده می‌شود و با استفاده از آن ابزار مخصوص کریستال‌ها و لایه‌های مرده از سطح پوست برداشته می‌شود.

جهت مشاهده تاثیر آن باید دوره درمان تکمیل شود. پس از اتمام هر جلسه ممکن است در پوست خود احساس سفتی و خشکی کنید، پس از ۲۴ ساعت پوست شما بهتر خواهد شد.

با وجود این که از این روش درمانی به‌عنوان راهکاری موثر یاد می‌کنند، اما به طور کامل ترک های پوستی پس از زایمان را برطرف نخواهد کرد.

• میکرونیدلینگ

در این روش درمانی لایه میانی پوستی یعنی درم، که علائم کششی پوست را ایجاد می‌کند، مورد هدف درمان قرار می‌گیرد. سوزن‌های بسیار ریزی به قسمت مورد نظر وارد می‌شود تا منجر به تولید کلاژن شود و در نهایت ظاهر پوست بهبود یابد.

در این روش باید دوره درمان را تکمیل کرد تا تاثیر آن را بر پوست خود مشاهده کنید. بر اساس شواهدی که در این خصوص وجود دارد، افرادی که پوست تیره‌تری دارند، نتیجه بهتری را پس از درمان شاهد بودند.

• لیزر درمانی

لیزر درمانی یکی از انواع درمان‌ های متداول برای رفع علائم ترک پوستی بعد از زایمان است. در این روش، لیزر به پوست نفوذ می‌کند و باعث ترمیم بافت آسیب‌دیده می‌شود. در واقع در این روش درمانی تولید ملانین در قسمت مورد نظر تحریک می‌شود و سلول ‌های رنگدانه پوست فعال می‌شود.

این امر باعث می‌شود که رنگ‌های ترک پوستی با رنگ طبیعی پوست شما یکسان شود و تا حدی برای رفع این مشکل تاثیرگذار می باشد.

سطر آخر:

بارداری معمولا تغییرات زیادی را در خانم‌ ها به وجود می آورد که بعضی از تغییرات ظاهری، می‌تواند برای آنها ناخوشایند باشد. ترک شکم در بارداری یا استرچ مارک، یکی از تغییرات شایعی‌ است که طی دوران بارداری ایجاد می‌شود و حتی تا بعد از زایمان هم باقی خواهد ماند.

ترک‌ های شکمی با توجه به رنگ و جنس پوست هر فرد ایجاد می شود. این ترک ها رگه‌ها و خطوط باریکی به رنگ‌های صورتی، قرمز، بنفش یا قهوه‌ای ایجاد می‌کند.

برای درمان این ترک ها، می توان از روش های متفاوتی استفاده کرد که برای تشخیص بهترین آن ها بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.